راهنمای جامع خرید عسل

به جرات می‌توان گفت که در بین کالاهای مصرفی، خرید عسل یکی از چالش‌ بر‌انگیزترین خریدها برای افراد است که علت آن هم به دو چیز برمی‌گردد.

اول اینکه تقلب در این محصول بسیار زیاد است و عده‌ای با شیوه‌های مختلف، عسل تقلبی را به جای عسل اصل به دست مردم می‌رسانند و طبیعتا چون افراد مجبور هستند قیمت بالایی هم برای این کالا پرداخت کنند، نگرانند که نکند عسل خریداری شده تقلبی باشد.

دوم اینکه شایعات بسیار متعددی در مورد عسل وجود دارد و تقریبا هر کسی یک نظر شخصی در مورد عسل دارد. یکی می‌گوید رنگ تیره آن بهتر است، یکی می‌گوید عسل طبیعی نباید شکرک بزند، دیگری می‌گوید عسل طبیعی شیرین نیست! و…

این دو عامل باعث شده است که افراد یا به کلی از خرید عسل صرف نظر کنند و آن را از سبد غذایی خود حذف کنند و یا اینکه در آخر عسلی را که می‌خرند با شک و تردید مصرف کنند.

در این مطلب قصد داریم به برخی از مهمترین سوالات و چالش‌های افراد در مورد خرید عسل پاسخ دهیم تا شاید به آن‌ها برای یک خرید مطمئن کمک کند. ضمن اینکه به بیشتر این سوالات در مطالب گذشته به صورت جداگانه پرداخته ایم.

• چطور عسل طبیعی را تشخیص دهیم؟
• عسل را با موم بخرم یا بدون موم؟
• آیا عسل طبیعی شکرک می‌زند؟
• بهترین عسل ایران کدام است؟
• چه نوع عسلی مناسب من است؟
• عسل طبیعی چه طعمی دارد؟
• عسل طبیعی چه رنگی دارد؟
• عسل وحشی بهتر است یا عسل کندو؟
• قیمت عسل چند است؟
• آیا عسل‌هایی که از درب مغازه می‌خریم هم خواص دارند؟
• چطور عسل طبیعی تهیه کنیم؟

۱. چطور عسل طبیعی را تشخیص دهیم

شاید یکی از پرتکرارترین سوالات هنگام و حتی بعد از خرید عسل این است که چطور عسل طبیعی را تشخیص دهیم؟

واقعیت این است که بخش زیادی از عسل تولید شده در کشور از نوع عسل تغذیه‌ای هستند. عسل تغذیه‌ای به عسلی گفته می‌شود که در آن زنبور به جای شهد گل از آب شکر و یا انواع شربت‌ها تغذیه کرده باشد. متاسفانه تشخیص این نوع عسل از عسل طبیعی برای فرد عادی تقریبا غیر ممکن است.

به طور خلاصه باید گفت که تنها دو راه برای یک خرید مطمئن وجود دارد.

• اول این‌که خرید را از یک فروشنده یا زنبوردار معتمد انجام دهیم. توصیه ما این است که به هیچ‌وجه از کسانی که برای اولین بار با آن‌ها برخورد می‌کنید عسل نخرید. حتی اگر عسل را از داخل کندو به شما می‌دهند.

• راه دوم این است که عسل را در یک آزمایشگاه معتبر آزمایش کنید. اگر چه این راه برای افراد عادی مقرون به صرفه نیست اما برای کسانی که به صورت عمده عسل تهیه می‌کنند می‌تواند گزینه مناسبی باشد.

پس از آزمایش عسل، آزمایشگاه یک برگه آزمایش عسل به شما می‌دهد که در آن تمام فاکتور‌های مهم عسل از جمله ساکارز، فعالیت دیاستازی، رطوبت و … مشخص شده است.

در نظر داشته باشد که هیچ روش خانگی مثل تست عسل با کبریت یا تست عسل با آب سرد از نظر علمی تایید شده نیست و نمی‌توان با آن‌ها عسل طبیعی را عسل تغذیه‌ای تشخیص داد.

۲. عسل را با موم بخرم یا بدون موم

بسیاری از مردم گمان می‌کنند همین که عسل را با موم بخرند یعنی عسل طبیعی به دستشان رسیده! در صورتی که همانطور که گفتیم بخش زیادی از عسل تولیدی کشور، عسل تغذیه‌ای است که دقیقا درهمان موم‌هایی تولید می‌شود که عسل طبیعی هم در آنها تولید می‌شود.

پس موم‌دار یا بدون موم بودن عسل به خودی خود نشان از کیفیت عسل نیست.با این وجود ما به چند علت توصیه می‌کنیم که عسل را تا جای ممکن با موم نخرید.

• اول اینکه بسیاری از این موم‌ها بارها و بارها توسط زنبوردار‌ها استفاده شده است. یعنی پس از استخراج عسل، موم (شان) آن را دوباره داخل کندو می‌گذارند تا اینکه زنبور مجبور نباشد دوباره موم تولید کند و به همین دلیل بهداشتی نیستند.

• دوم اینکه داروها و آنتی‌بیوتیک‌هایی که در کندو برای مبارزه با آفت‌ها استفاده می‌شود به راحتی جذب این موم‌ها شده و برای مدت‌ها در آن باقی می‌مانند و به همین دلیل توصیه می‌شود از موم استفاده نکنید.

• سوم اینکه موم زنبور به هیچ‌وجه در معده انسان هضم نمی‌شود و هیچ خواصی از نظر درمانی هم ندارد.

۳. آیا عسل طبیعی شکرک می‌زند

شکرک زدن عسل هم یکی از سوالات پرتکرار افراد است. بسیاری از افراد هنوز شک دارند که بالاخره عسل طبیعی شکرک می‌زند یا نه.

پاسخ کوتاه به این سوال این است که بله عسل طبیعی قطعا شکرک می‌زند. عسل خام به خاطر ترکیباتی که در درون خود دارد پس از مدتی شکرک می‌زند که البته به عوامل بسیاری از جمله رطوبت، منبع شهد، دما و.. هم بستگی دارد.

در نتیجه ممکن است که برخی عسل‌ها دقیقا پس از برداشت و بعضی از آنها بعد از یک یا دوسال شکرک بزنند.

اما آیا هر عسلی که شکرک می‌زند الزاما طبیعی است؟ پاسخ به این سوال خیر است. با وجود این که عسل طبیعی شکرک می‌زند اما شکرک زدن عسل نشان‌دهنده‌ی طبیعی بودن عسل نیست چرا که عسل تغذیه‌ای نیز ممکن است شکرک بزند.

پس اگر عسل شما هم شکرک زده است گمان نکنید که این عسل تقلبی است و با آب شکر درست شده است. برای برطرف کردن شکرک عسل می‌توانید آن را به صورت غیر مستقیم حرارت دهید اما به یاد داشته باشید که حرارت دادن عسل ممکن است بخشی از خواص آن را از بین ببرد.

۴. بهترین عسل ایران کدام است

این سوال شاید اشتباه‌ترین سوالی باشد که در مورد عسل به وجود می‌آید. واضح است که هر کسی در هر جای ایران عسل منطقه‌ای که در آن زندگی می‌کند را به عنوان بهترین نوع عسل می‌شناسد، اما واقعیت این است که چیزی به عنوان بهترین عسل وجود ندارد.

در ایران به خاطر اقلیم‌های متنوع و گونه‌های مختلف گیاهی، شاهد عسل‌های متفاوت و متنوعی هم هستیم. برخی از این عسل‌ها مثل عسل کنار، عسل زرشک، عسل لعل یا عسل مرکبات تنها در بخش‌هایی از ایران تولید می‌شوند در صورتی که برخی دیگر مثل عسل گون، عسل آویشن، عسل گشنیز ممکن از در مناطق مختلف ایران به دست بیایند.

نکته‌ مهم این است که هیچ یک از این عسل‌ها بر دیگری ارجحیت ندارد بلکه مهم این است که کدام عسل کیفیت مناسبی دارد، که آن را هم تنها می‌توان با آزمایش عسل متوجه شد. به عبارتی ممکن است عسل گونی که امسال در منطقه فارس بسیار عالی بوده سال دیگر در همان منطقه کیفیت مناسبی نداشته باشد.

کیفیت عسل هم به فاکتور‌های متنوعی از جمله آب و هوا، میزان بارندگی، زمان برداشت و.. بستگی دارد. پس به جای اینکه به دنبال یک عسل خاص از یک منطقه خاص باشید به دنبال عسل با کیفیت باشید.

۵. چه نوع عسلی مناسب من است

برعکس سوال بالا این سوال بسیار درست است. یکی از دلایل خرید عسل بهره‌مندی از خواص عسل است. در بین انواع عسل‌های موجود در بازار عسل های تک گل از نظر درمانی خواص ویژه‌ای دارند.

عسل تک گل به عسلی گفته می‌شود که بیش از ۵۰ درصد از آن از یک گیاه باشد. برای تشخیص این مورد هم باید پوشش گیاهی منطقه مورد بررسی قرار گیرد. اگر بیش از ۵۰ درصد از پوشش گیاهی یک منطقه از یک گیاه باشد اسم همان گیاه را بر روی عسل می‌گذارند.

در نتیجه اگر قصد دارید از عسل به عنوان یک مکمل برای بهبودی استفاده کنید می‌توانید بسته به مشکل خود یکی از عسل‌ها را انتخاب کنید ما در زیر به خواص برخی از عسل‌ها اشاره خواهیم کرد.

از طریق لینک زیر نیز به راحتی می‌توانید مناسب‌ترین عسل روستایی برای خودتان را بشناسید.

۶. عسل طبیعی چه طعمی دارد

برخی از افراد به اشتباه گمان می‌کنند که عسل طبیعی طعم ثابتی دارد. یا این که میزان شیرینی آن کم است و گلو را نمی‌زند. در صورتی که این تصور کاملا غلط است و اتفاقا باعث می‌شود در بیشتر مواقع ما را گمراه کند.

به طور کلی طعم عسل طبیعی و میزان شیرینی آن بسیار وابسته به منبع شهد، نوع منطقه و آب و هوا است. به این معنی که طعم عسل گون با طعم عسل آویشن کاملا متفاوت است و ممکن است از نظر شیرینی نیز تفاوت داشته باشند.

حتی ممکن است طعم عسل گون یک منطقه با طعم عسل گون منطقه‌ی دیگر کاملا متفاوت باشد. به همین دلیل ما همواره توصیه می‌کنیم که هرگز عسل را بر اساس طعم آن قضاوت نکنید.

اگر چه قطعا عسل طبیعی همواره طعمی از جنس گل می‌دهد اما با گسترش تقلب‌ها به راحتی می‌توان با وارد کردن اسانس، طعمی شبیه به عسل طبیعی ایجاد کرد.

در مورد شیرینی عسل نیز وضع به همین ترتیب است. بسته به اینکه زنبور از چه گیاهی تغذیه کرده باشد و در چه منطقه‌ای باشد و نسبت فروکتوز به گلوکز عسل چه قدر باشد، شیرینی عسل نیز متفاوت خواهد بود ممکن است عسلی شیرنی ملایمی داشته باشد در صورتی که شیرینی عسل طبیعی دیگری گلو را بزند.

۷. عسل طبیعی چه رنگی دارد

ما قبلا در یک مطلب به طور مفصل در مورد رنگ عسل صحبت کرده‌ایم، اما حتما شما هم تا به حال شنیده‌اید که می‌گویند عسل طبیعی باید تیره و غلیظ باشد.

این باور هم درست مانند خیلی از شایعاتی که در مورد عسل وجود دارد کاملا اشتباه است. درست مثل طعم عسل، رنگ آن نیز به عوامل معتددی مربوط می‌شود که از مهمترین آنها می‌توان به منبع شهد، آب و هوا، موقعیت جغرافیایی و … اشاره کرد.

به همین دلیل است که حتی برای یک نوع عسل خاص هم نمی‌توان رنگ بخصوصی را در نظر گرفت. به عنوان مثال اگر چه عسل گون معمولا به رنگ زرد است اما بسته به منطقه می‌تواند از زرد تا قهوه‌ای متغیر باشد.

اما نکته‌ای که به صورت علمی به اثبات رسیده‌ است، این است که عسل‌هایی با رنگ تیره خواص آنتی‌اکسیدانی بیشتری دارند و از نظر طعم نیز قوی هستند و جزو عسل‌های پر طعم به حساب می‌آیند.

۸. عسل وحشی بهتر است یا عسل کندو

اگر این سوال دغدغه‌ی شما هم هست پیشنهاد می‌کنیم که حتما مطلب تفاوت عسل وحشی با عسل کندو را مطالعه کنید تا بتوایند عسل وحشی را به درستی از عسل کندو تشخیص دهید.

اما به طور خلاصه اگر چه عسل وحشی اصل ممکن است از بعضی از جهات کیفیت بالاتری داشته باشد اما ما به هیچ وجه خرید آن را توصیه نمی‌کنیم.

علت آن هم همانطور که در مطالب گذشته بیان کردیم نه بحث کیفیت است و نه بحث برداشت غیر بهداشتی، بلکه خطر انقراض گونه زنبور وحشی در ایران است که مسئول گرده‌افشانی برخی از مهمترین گونه‌های گیاهی در نقاط خاص کشور است که با از بین رفتن این نژاد زنبور به خاطر برداشت‌های غیر اصولی، کل اکوسیستم جانوری ممکن است با خطر روبه ‌رو شود.

در نتیجه شما با خرید مسئولانه و نخریدن زنبور وحشی می‌توانید به نجات اینگونه از زنبور در کشور کمک کنید.

۹. قیمت عسل طبیعی چند است؟

قیمت عسل نیز از دیگر فاکتور‌های مهم هنگام خرید عسل است که بالا یا پایین بودن آن می‌تواند در تصمیم خرید اثر گذار باشد.

به طور خلاصه قیمت عسل به پارامتر‌های متعددی بستگی دارد که مهمترین آنها عبارت‌اند از: حجم خرید، طبیعی یا تغذیه‌ای بودن عسل، نوع و کیفیت عسل و همچنین منطقه برداشت.

در جدول زیر به برخی از قیمت‌های عسل در سال ۹۹ اشاره می‌کنیم

۱۰. آیا عسل هایی که از درب مغازه می‌خریم فایده‌ای دارد؟

یکی از سخت‌ترین کارها برای ما هنگام راهنمایی خرید عسل، پاسخ به همین سوال است. عده‌ای می‌گویند که تمامی عسل‌های موجود در سوپر مارکت‌ها تقلبی است و خواصی که بیشتر آنها ناشی از آنزیم های عسل است را ندارند. در حالی که برخی دیگر عقیده دارند که فرقی بین عسل های سوپر مارکتی و دیگر عسل‌ها وجود ندارد.

از آنجایی که هیچ تحقیق و آزمایشی وجود ندارد که عسل‌های مختلف بازار را بررسی کرده باشد و با یکدیگر مقایسه کرده باشد و معمولا عسل‌های سوپرمارکتی شناسنامه و برگه آزمایش هم ندارند قضاوت آن‌ها کمی سخت می‌شود.

اما به طور کلی بیشترین خواص مربوط به عسل خام طبیعی است. عسل خام به عسلی گفته می‌شود که هیچگونه فرآوری و فیلتری بر روی آن صورت نگرفته باشد و مستقیم از دست زنبوردار به دست مشتری برسد.

همانطور که پیشتر هم گفتیم عسل خام طبیعی بعد از مدتی شکرک می‌زند. در نتیجه اکثر شرکت‌های بسته بندی با حرارت دادن عسل باعث می‌شوند که عسل هیچگاه شکرک نزد.

در نتیجه حتی با فرض اینکه عسل‌های سوپرمارکتی از نوع طبیعی باشند، بیشتر آنها به این علت که برای پاستوریزه کردن عسل از حرارت استفاده می‌کنند بخش زیادی از آنزیم‌های عسل را از بین می‌برند.

در نتیجه اگر این امکان برای شما وجود دارد پیشنهاد می‌شود به جای عسل‌های سوپرمارکتی از عسل‌های خام استفاده کنید.

۱۱. چطور عسل طبیعی تهیه کنیم

همانطور که در ابتدای این مطلب هم گفتیم بهترین راه برای تهیه عسل طبیعی، خرید آن از یک زنبوردار و فروشنده معتمد است. ما همواره پیشنهاد می‌کنیم که اگر در بین اعضای خانواده و آشنایان کسی را سراغ دارید که به صداقت آن اعتماد دارید بهترین راه خرید عسل تهیه از همین فرد است.

با اینکار هم مطمئن هستید که عسل کاملا طبیعی به دستتان رسیده است و هم به اقتصاد زنبوردار و فروشنده مورد نظر کمک کرده اید.

اما اگر به دنبال یک نوع عسل خاص (از نظر گیاهی) هستید و یا فروشنده و یا زنبوردار معتمدی را نمی‌شناسید ‌می‌توانید عسل کاملا طبیعی و خام را از روستایی تهیه کنید. ما با بررسی عسل زنبوردار‌های مختلف که مورد اعتماد ما هستند و آزمایش آن‌ها بهترین نمونه‌ها را برای خرید عرضه می‌کنیم.

اگر تجربه ای هنگام خرید عسل طبیعی دارید خوشحال می‌شویم با ما و دیگر دوستان هم به اشتراک بگذارید.