عسل درمانی
چرا عسل برای کودکان زیر 2 سال و نوزاد مجاز نیست
یکی از سوالات پرتکرار مادران هنگام تغذیه نوزاد خود این است که آیا مصرف عسل برای کودکان زیر ۲ سال مجاز است یا نه؟ علت این امر را هم می‌توان خواص عسل برای کودکان دانست که می‌تواند به رشد بنیه کودک و همچنین جلوگیری از بروز بسیاری از بیماری‌ها در سنین پایین کمک کند.
به همین دلیل بسیاری از مادران عجله دارند که هر چه سریعتر طعم شیرین عسل را به نوزاد خود بچشانند تا شاید باعث تقویت او شوند. اما نکته‌ای که باید بدانید این است که در این کار نباید هرگز عجله کنید.
علت ممنوعیت عسل برای کودکان زیر ۲ سال
علت تمام شک و شبهه‌ها در مورد مصرف عسل برای نوزاد را می‌توان باکتری کلستریدیوم بوتولینوم (Clostridium botulinum) دانست، که می‌تواند باعث ایجاد بیماری بوتولیسم نوزاد شود.
بوتولیسم نوزادان برای اولین بار در سال 1976 در ایالات متحده شناسایی شد. و از آن زمان به بعد بود که تحقیقات بر روی آن شروع شد.
به طور کلی هاگ‌های باکتری بوتولینوم در روده بزرگ نوزاد تولید سم می‌کند و از آنجا که سیستم گوارش کودکان هنوز به حدی نیست که بتواند با آن مقابله کند، در نتیجه نوزاد مبتلا به بیماری بوتولیسم می‌شود که یکی از خطرناکترین بیماری‌های نوزادان است.
تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد که بیش از ۲۵ درصد عسل‌ها و سایر فرآورده‌های زنبور عسل موجود در بازار حاوی باکتری‌های بوتولینوم هستند و اگر چه درصد ابتلای کودکان زیر ۲ سال به بیماری بوتولیسم بسیار نادر است. اما به خاطر خطرناک بودن آن باید حتما آن را جدی گرفت.
کودکان از چه سنی مجاز به مصرف عسل هستند
بر اساس توصیه‌های آکادمی اطفال آمریکا (AAP) مصرف عسل برای کودکان زیر ۱ سال اکیدا ممنوع است، چرا که گزارش‌ها حاکی از آن است که بیش از ۹۵ درصد از موارد ابتلا به بوتولیسم به ۶ ماهه اول تولد برمی‌گردد.
اما در مورد مصرف عسل برای نوزاد ۱ تا ۲ ساله نیز باید با احتیاط اقدام شود و حتی بهتر است که به طور کلی کودکان زیر ۲ سال عسل مصرف نکنند.
علت این امر هم این موضوع است که عملا شکل‌گیری و تکامل دستگاه گوارش کودک به کودک متفاوت است و ممکن است کودک شما بعد از ۱ سالگی نیز هنوز آماده دریافت عسل نباشد.
بعد از ۲ سالگی می‌توانید با خیال راحت به کودک خود عسل بدهید. البته توجه داشته باشید در ابتدا اینکار را در مقادیر کم انجام دهید.
دقت داشته باشید که حتی عسل‌ها پاستوریزه و حرارت دیده هم ممکن است حاوی هاگ‌های بوتولینوم باشد. چرا که برخلاف سم تولید شده توسط این باکتری‌ها که در دمای ۸۰ درجه به راحتی از بین می‌روند، هاگ‌های این باکتری می‌توانند دماهای تا بیش از ۱۰۰ درجه را تحمل کنند.
پس حرارت دادن عسل به این معنی نیست که این عسل برای کودکان زیر ۲ سال قابل استفاده است.
علائم ابتلا کودک به بوتولیسم نوزاد
دانستن علائم بوتولیسم نوزاد از آن رو بسیار مهم است که می‌تواند در تشخیص سریع و در نتیجه درمان کودک کمک کننده باشد.
علائم می‌توانند از ضعیف تا شدید متغیر باشند اما برخی از مهمترین علائم آن عبارتنداز:
- یبوست (جزو اولین نشانه‌ها)
- ضعف در تغذیه و مکیدن شیر
- بی حالی
- مشکل و سختی در تنفس
- گاهی همراه با تشنج
- عدم توانایی در حرکت دست و پا (حالت فلجی)
علائم معمولاً در عرض 12 تا 36 ساعت پس از خوردن غذاهای آلوده ظاهر می شود و اغلب با یبوست شروع می‌شود. با این حال، برخی از نوزادان مبتلا به بوتولیسم ممکن است تا 14 روز پس از مواجهه علائمی را نشان ندهند.
اگر نوزاد شما به هر دلیل عسل یا سایر فراورده‌های عسل مثل گرده گل و ژل رویال و همچنین غذاها و نوشیدنی‌هایی که در آنها از عسل استفاده شده است را مصرف کرد و این علائم را مشاهده کردید حتما به پزشک مراجعه کنید و تاکید کنید این علائم بعد از خوردن آنها اتفاق افتاده است. چرا که می‌تواند کمک بسیار موثری در تشخیص و درمان باشد.
اگر کودک و نوزادمان عسل خورد چکار کنیم
اول از همه توجه داشته باشید که احتمال ابتلا به بوتولیسم بسیار نادر است و اینطور نیست که هر کودک زیر ۲ سال یا نوزادی که عسل مصرف کرد به بوتولیسم مبتلا شود.
طی چند ساعت و چندروز بعدی که کودک شما عسل مصرف کرده است حتما علائم آن را با دقت زیر نظر داشته باشید و به محض اینکه یکی از علائم ابتلا به بوتولیسم را مشاهده کردید به پزشک مراجعه کنید.
دقت داشته باشید که بعد از مشاهده علائم به هیچ وجه سعی در درمان خودسرانه و بدون نسخه پزشک نکنید. چرا که این بیماری یک بیماری جدی است و نیاز به مراقبت‌های پزشکی دارد.
درمان بوتولیسم نوزاد
متاسفانه هیچ داروی قطعی برای این بیماری وجود ندارد، اما خوشبختانه با مراقبت‌های پزشکی به موقع و درست، ۹۸ درصد کودکان بدون هیچ مشکلی این بیماری را پشت سر می‌گذارند.
از آنجا که این بیماری باعث ایجاد مشکلات تنفسی در کودک می‌شود، حدود 70 درصد از نوزادانی که به بوتولیسم مبتلا می شوند ممکن است به طور متوسط 23 روز به تهویه مکانیکی نیاز داشته باشند.
میانگین بستری در بیمارستان برای بوتولیسم حدود 44 روز است. در این مدت پزشک ممکن از برخی داروهای آنتی توکسین بوتولیسم استفاده کند تا روند درمان را تسریع کند.