سابقه استفاده از خواص عسل برای چشم به صدها سال پیش باز میگردد، زمانی که ارسطو در حدود ۲۵۰۰ سال پیش برای اولین بار در کتاب تاریخ حیوانات خود نوشت: عسل مرهم مناسبی برای درمان زخم و درد چشم است.
استفاده از عسل برای چشم تنها به یونان محدود نشد و به مرور در طب سنتی فرهنگهای مختلف بخصوص در هند، مصر و ایران اشاعه پیدا کرد و عسل به عنوان یک درمان موثر برای بیماریهای چشمی مورد استفاده قرار گرفت.
اگر چه ما پیشتر در مورد خواص عسل به طور مفصل صحبت کردهایم اما در این مطلب قصد داریم تا با یک نگاه واقع بینانه هم از دیدگاه طب جدید و هم از دیدگاه طب سنتی به طور اختصاصی خواص عسل برای چشم را بررسی کنیم.
فواید استفاده از عسل برای چشم
از آنجایی که قرار است در مورد خواص عسل برای چشم صحبت کنیم باید بدانیم که عسل طبیعی در واقع چه فواید و ویژگیهایی دارد که باعث شده است به یک مرهم مناسب برای چشم تبدیل شود.
به طور کلی عسل طبیعی سرشار از انواع ویتامینها، آنتی اکسیدانها، آنزیمها و مواد معدنی است که در کنار ویژگیهای فیزیکی عسل، به آن خواص ضد التهابی، ضد میکروبی و تسکیندهندگی ویژهای میبخشد، و درست همین خواص است که عسل را به یک درمان بسیار موثر برای بیماریهای چشمی تبدیل کرده است.(+)
در زیر به بعضی از مهمترین خواص عسل برای چشم میپردازیم
۱. بهبود خشکی چشم با عسل
خشکی چشم یکی از بیمارهای رایج در جهان است که بسیاری از افراد با آن درگیر هستند. به طور کلی خشکی چشم زمانی اتفاق میافتد که چشم یا اشک کافی تولید نکند یا اشک کیفیت مناسب نداشته باشد ( اشک دارای روغنها، مایعات آبی و مخاط است که ترکیب درست آن کیفیت اشک را مشخص میکند)
علائم خشکی چشم عبارتند از:
- تاری در دید و خستگی چشم
- قرمزی چشم و حساسیت به نور
- آبریزش از چشم
- احساس یک جسم خارجی در چشمان
- مشکل چشم هنگام رانندگی
اگر چه درمان خشکی مزمن چشم با اشک مصنوعی امکان پذیر است اما تاکنون هیچ روش قطعی و دائمی برای درمان خشکی چشم پیدا نشده است.
ترکیب اشک مصنوعی با عسل طبیعی و درجه یک میتواند تا حد خوبی خشکی چشم را بهبود دهد. در مطالعهای که برای بررسی خواص عسل برای خشکی چشم انجام شد نشان داده شد که عسل میتواند قرمزی و ناراحتیهای ایجاد شده به علت خشکی چشم را بهبود دهد.
۲. بهبود بلفاریت (التهاب پلک چشم)
بلفاریت یا همان التهاب پلک در ناحیه پلک افراد و معمولا در رویشگاه مژهها اتفاق میافتد. این مشکل غالبا به علت مسدود شدن غدد روغنی که در این ناحیه وجود دارد اتفاق میافتد.
علائم بلفاریت عبارتند از:
- ایجاد حالت روغنی در پلک و چسبناک شدن
- سرخی چشم
- ورم و سرخی پلک
- خارش پلک
یکی از خواص مهم عسل برای چشم، کاهش التهابات ناحیه پلک است. عسل به خاطر داشتن خواص ضد التهابی ویژه میتواند باعث بهبود بلفاریت شود. اگر چه مطالعات انجام شده در رابطه با تاثیر عسل بر روی بلفاریت اکثرا بر روی حیوانات انجام شده است اما تستهای تجربی نشان میدهد عسل میتواند باعث بهبود این مشکل شود.
۳. بهبود زخم های قرنیه
زخم قرنیه یا خراشیدگی قرنیه یکی از آسیبهای متداول چشمی است. این مشکل به علتهای مختلفی میتواند رخ دهد. زخم قرنیه ممکن است به علت ورد جسم خارجی به چشم، ضربه به چشم و یا حتی خشکی چشم اتفاق افتد.
علائم زخم قرنیه عبارتند از:
- درد شدید چشم
- تاری دید
- ریزش اشک
- حساسیت به نور
- قرمزی در ناحیه سفیدی
خراشیدگیهای سطحی چشم به طور معمول ظرف یک یا دو روز بهبود مییابد اما انواع شدیدتر آن نیاز به مراقبت و درمان دارد.
همانطور که در مطلب درمان زخم ها با عسل گفتیم. عسل از دیرباز به خاطر خواص بیوشیمیایی و فیزیکی که دارد یک درمان موثر برای بهبود زخمها و جلوگیری و مقابله با عفونتهای ناشی از آن بوده است.
در نتیجه یکی از خواص ویژه عسل برای چشم بهبود زخم های قرنیه است. همچنین عسل میتواند عفونت و خشکی چشم را که دو عامل اصلی در بروز زخم قرنیه هستند را بهبود دهد و به این شکل از بروز این مشکل پیشگیری کند.
۴. بهبود حساسیت بهاره با عسل
کراتوکونژنکتیویت یا حساسیت بهاره یکی از بیماریهای شایع است که که با آغاز فصل بهار ظاهر میشود و افراد معمولا از اوایل زندگی با آن روبه رو میشوند.
علائم حساسیت بهاره عبارتند از:
- حساسیت به نور خورشید
- خارش شدید چشم
- قرمزی چشم
- ترشحات شدید و چسبنده
دادههای به دست آمده از مطالعهای که بر روی ۶۰ نفر انجام شد، نشان میدهد که اشک مصنوعی حاوی عسل میتواند یک درمان موثر برای این نوع از مشکلات باشد.
۵. چین و چروک را کاهش میدهد
اگر چه چین و چروک اطراف چشم را نمیتوان جزو بیماریهای چشمی طبقه بندی کرد، اما از آنجا که بسیاری از افراد بخصوص خانمها دغدغه آن را دارند، بهتر است که این مورد را هم به لیست اضافه کنیم.
همانطور که در دو مطلب خواص عسل برای پوست و ماسک عسل بیان کردیم، عسل با داشتن مواد مغذی و همچنین خواص فیزیکی بینظیری که دارد، یک گزینه مناسب برای زیبایی و از بین بردن چین و چروک است. عسل با آبرسانی به پوست و همچنین تغذیه موثر آن باعث سفت شدن و جلوگیری و بهبود چین و چروک اطراف چشم میشود.
۶. بهبود التهاب عفونی ملتحمه
کنژنکتیویت یا التهاب عفونی ملتحمه که یکی از رایجترین انواع عفونت چشم است، زمانی ایجاد میشود که ملتحمه (خارجیترین لایه چشم) بر اثر باکتری و یا ویروسها دچار عفونت و التهاب شود.
علائم التهاب عفونی ملتحمه عبارتند از:
- احساس جسم خارجی در چشم
- خارش، آبریزش و قرمزی یک یا هر دو چشم
- تورم پلکها
- تاری دید و حساسیت به نور
یکی از خواص عسل برای چشم را میتوان بهبود انواع عفونتهای چشمی دانست. همانطور که گفتیم عسل طبیعی خواص ضد التهابی و ضد باکتریایی ویژهای دارد که میتواند عفونت ایجاد شده در چشم و همچنین التهاب ناشی از عفونت ملتحمه و قرمزی آن را بهبود دهد و روند درمان را تسریع کند.
۷. برطرف کردن خستگی چشم
زندگی مدرن باعث شده که بسیاری از ما ساعات زیادی را به مانیتور لپتاپ یا صفحه موبایل خیره شویم و همین موضوع میتواند در طول روز باعث خستگی چشمهای ما شود. این امر در بلند مدت میتواند آسیبهای جدی به چشم ما وارد کند و در کوتاه مدت نیز باعث قرمزی چشم ما شود.
برای رفع این نوع خستگیها میتوانید از قطره چشم عسل استفاده کنید و این کار را در طول روز یک یا دوبار تکرار کنید تا خستگی چشمان شما به علت خواص ضدالتهابی عسل برطرف شود.
۸. جلوگیری از بروز دژنراسیون ماکولا
تباهی لکه زرد چشمی یا دژنراسیون ماکولا یکی از اصلیترین عوامل نابینایی در سراسر جهان است. که وراثت و پیری دو عامل اصلی در بروز آن هستند. این بیماری به آهستگی پیشرفت میکند و میتواند به مرور زمان بینایی شخص را با مشکل روبه رو کند.
متاسفانه این بیماری در مراحل اولیه و میانی قابل تشخیص نیست اما تا حدود زیادی میتوان با تغییر سبک زندگی از بروز آن پیشگیری کرد.
یکی از خواص عسل برای چشم نیز جلوگیری از بروز دژنراسیون ماکولا است. عسل طبیعی سرشار از انواع فلاونوئیدها و انواع آنتی اکسیدانها است که به سلامت ماهیچههای چشم ما و عملکرد بهتر آن کمک میکند.
اگر سابقه این بیماری را در بین اعضای خانواده خود دارید میتوانید با استفاده منظم از قطره چشمی عسل از بروز این بیماری جلوگیری کنید.(+)
۹. پیشگیری از بروز بیماری آب سیاه
بیماری آب سیاه یا گلوکوم دومین علت نابینایی در دنیا است که در حدود ۲ درصد از افراد بالای چهل سال به آن مبتلا هستند. تا کنون هیچ درمان قطعی برای این بیماری در دنیا معرفی نشده است و بیشتر روشها صرفا برای جلوگیری از از پیشرفت و یا پیشگیری از آن است.
این بیماری نیز متاسفانه مانند دژنراسیون ماکولا میتواند در مراحل اولیه خود کاملا بدون علامت باشد. در نتیجه پیشگیری از آن بهترین گزینه است.
بسیاری از مطالعات نشان داده است که استفاده منظم از عسل به عنوان قطره چشم، احتمال بروز این بیماری را تا ۵۰ درصد میتواند کاهش دهد.
۱۰. عسل دید چشم را بهبود میبخشد
همانطور که در بالا اشاره کردیم عسل طبیعی به خاطر داشتن مواد مغذی بسیار از جمله ویتامینها و آنزیمها و فلاوونوئیدها خواص آنتی اکسیدانی ویژهای دارد.
تفاوتی ندارد که عسل را به صورتی خوراکی مصرف کنید و یا از آن به عنوان قطره چشمی استفاده کنید در هر صورت خواص آنتی اکسیدانی عسل باعث تقویت اعصاب بینایی و تغذیه مناسب چشم میشود که همین امر میتواند بینایی خوب شما در بلند مدت را تضمین کند.
خواص عسل برای چشم از دید طب سنتی
همانطور که گفتیم استفاده از خواص عسل برای چشم به چند هزار سال پیش باز میگردد و در طب سنتی فرهنگهای مختلف از آن استفاده میشده است. در زیر به چند نسخه طب سنتی برای درمان مشکلات چشمی اشاره میشود
- ابوعلی سینا مصرف عسل را همراه با آب پیاز و شبدر برای درمان بیماریهای چشمی توصیه کرده است. او میگوید: عسل دید چشم را زیاد میکند
- همچنین برای درمان بیماری چشم یک هفته و در دو نوبت صبح و شب سرمه عسلی روی چشم گذاشته و همچنین یک قاشق غذاخوری عسل به صورت ناشتا خورده شود
- عصاره تازه برگ افسنطین را با کمی عسل مخلوط کرده، ضماد را روی التهاب یا پشت چشم ضعیف بمالید و این عمل را هر شب تکرار کنید و یا کمی عسل را با آب جوشیده ولرم مخلوط کرده چهار تا پنج مرتبه در روز هر مرتبه یک قطره در چشم بچکانید
- برای زخم چشم، برگهای تازه گیاه پنیرک را له کرده با عسل مخلوط کرده مرهم را روی زخمها بمالید
- چشم خسته را با آب دم کرده رازیانه و عسل چندین نوبت کمپرس کنید
- برای تقویت بینایی، آب جوشانده رزماری یا افسنطین و زوفا را که به خوبی تمیز شده است را با کمی عسل مخلوط کرده و پشت چشمها کمپرس کنید و این عمل را در روز چندین نوبت انجام دهید
- برای رفع ریزش اشک، عسل را به صورت قطره چشمی و همراه با آب جوشیده خنک شده داخل چشم بریزید.
احتیاطها و طریقه استفاده از عسل برای چشم
برای احتیاط هرگز از عسل خام به صورت مستقیم در چشم خود استفاده نکنید و سعی کنید آن را به صورت قطره چشمی مورد استفاده قرار دهید. برای این کار میتوانید عسل را با قطره اشک مصنوعی، قطرههای چشمی سدیم کلراید و یا آب مقطر ترکیب کرده و از آن استفاده کنید.
برای درست کردن قطره آب و عسل میتوانید به روش زیر اقدام کنید.
- ۱ فنجان آب را بجوشانید و اجازه دهید تا ولرم و رو به خنکی برود سپس ۱ قاشق چایخوری عسل خام و طبیعی را به آن اضافه کنید و حسابی مخلوط کنید
- اجازه دهید این مخلوط تا حد ممکن خنک شود و یا برای خنکی بیشتر آن را داخل یخچال قرار دهید.
- سپس آن را در داخل یک قطره چکان استریل شده بریزید و به صورت روزانه برای مشکلات چشمی خود از آن استفاده کنید.
اگر قصد استفاده از عسل برای بیمارهای چشمی حاد دارید حتما قبل از استفاده از آن با پزشک خود مشورت کنید و سپس اقدام به مصرف آن کنید.
خوشحال میشویم اگر شما هم تجربهای از استفاده از خواص عسل برای چشم دارید با ما و دیگر دوستان به اشتراک بگذارید.
برای عفونت چشم عالیه استفاده کردم
من خودم زنبور عسل دارم توحیاط برای مصرف خودم اصلا هیچیز (شیره شکر)نداده بودم اوردم درست کردم ریختم شب صب زود تمام قرمزی و عفونت چشمم رفته بود
سلام .
من زیر نظر درمانگر گیاهی عرق رازیانه و عسل طبیعی را باهم ترکیب و برای خشکی و خستگی چشمم استفاده می کنم خیلی خوب بوده .
من از عسل خانگی بکی از دوستانم ما دارند مستقیم با یک چوب دندان گذاشتم داخل چشم خود تقریبا بیست روز چشم من خیلی دید خوب پیدا کرد