درمان کم خونی با عسل و ۸ ترکیب با عسل برای کم خونی

به طور کلی برای درمان کم خونی با توجه به نوع آن، روش‌ها و داروهای مختلفی وجود دارد. اما آیا درمان کم خونی با عسل هم امکان پذیر است؟ این موضوعی است که قصد داریم در این مطلب به آن بپردازیم و در آخر هم به چند ترکیب عسل برای کم خونی اشاره می‌کنیم.

اما پیش از آنکه به بررسی درمان کم خونی با عسل بپردازیم، بهتر است بدانیم که اصلا کم خونی چیست و چطور اتفاق می‌افتد تا در ادامه ببینیم عسل چطور به بهبود آن کمک می‌کند.

کم خونی چیست؟

اگر بخواهیم یک تعریف ساده و سرراست از کم خونی ارائه دهیم. باید بگویم که کم خونی به شرایطی اطلاق می‌شود که بدن با کمبود گلبول‌های قرمز و یا هموگلوبین روبه روست.

به طور کلی مهمترین وظیفه‌ گلبول‌های قرمز، اکسیژن رسانی از طریق ریه به قسمت‌های مختلف بدن و انتقال دی‌اکسیدکربن از قسمت‌های مختلف به ریه است.

وظیفه این نقل و انتقال در گلبول‌های قرمز برعهده‌ هموگلوبین است که یک پروتئین آهن‌دار است و جزو اصلی گلبول قرمز به شمار می‌رود.

در نتیجه کاهش گلبول‌های قرمز یا هموگلوبین در بدن عملا باعث اختلال در نقل و انتقال اکسیژن می‌شود که ممکن است باعث مشکلات جدی در بدن شود. به این مشکل کم خونی گفته می‌شود.

انواع کم خونی در بدن

کم خونی انواع مختلفی دارد که می تواند در دسته‌های زیر طبقه بندی شود.

• ژنتیکی باشد (مانند تالاسمی، یا کم خونی پرنیشیوس)
• ناشی از مشکلات سوء جذب باشد (مانند اکثر موارد کم خونی مگالوبلاستیک، که در آن جراحی یا برخی داروها، سنتز و ذخیره ویتامین B12 و فولات را با مشکل مواجه می کنند.)
• ناشی از تغذیه ناسالم و کمبود ویتامین ها و مواد معدنی در رژیم غذایی، به ویژه آهن و ویتامین B12 و ویتامین B9، باشد.

علائم و عوارض کم خونی

اگر چه علائم و عوارض کم خونی بسته به علت و شدت آن بسیار متفاوت است. اما همانطور که در بالا اشاره کردیم همه‌ی آنها چرخه انتقال اکسیژن را مختل می‌کنند.

برخی از شایع‌ترین علائم کم خونی عبارتند از:

• خستگی و ضعف غیر‌عادی و مداوم
• کاهش بینایی
• سردی دست و پاها نسبت به سایر نقاط بدن
• بی قراری عضلات
• شکنندگی ناخن‌ها
• ریزش مو
• تنگی نفس
• سردرد و سرگیجه
• تپش قلب
• رنگ پریدگی
• و..

خواص عسل در درمان کم خونی

همانطور که در عنوان این مقاله هم ذکر شد هدف ما، بررسی امکان درمان کم خونی با عسل طبیعی است. خوشبختانه طی سال‌های گذشته مطالعات خوبی در این زمینه انجام شده است که بیشتر آنها بر تاثیر عسل در درمان کم خونی اشاره دارند.

به طور کلی عسل طبیعی به سه شیوه می‌تواند به ما در درمان کم خونی کمک کند.

1. داشتن عناصر مورد نیاز برای ساخت هموگلوبین
2. کمک به جذب بهتر آهن موجود در مواد غذایی
3. داشتن خاصیت آنتی اکسیدانی

۱. داشتن عناصر مورد نیاز برای ساخت هموگلوبین

همانطور که بالاتر نیز اشاره کردیم، علاوه بر کمبود آهن که یکی از عوامل اصلی در کم خونی است، کمبود ویتامین‌های B9 و B12 نیز، منجر به کم خونی می‌شود.

از طرفی همانطور که در مطلب خواص عسل بیان کردیم، عسل حاوی آهن و ویتامین B9، است، که می‌تواند در درمان کم خونی به ما کمک کند.

ویتامین و مواد معدنی خون ساز در عسل + مقدار آن‌ها

• ویتامین B9 (فولیک اسید): ۰.۰۰۲ تا ۰.۰۱ میلی‌گرم در ۱۰۰ گرم عسل

• آهن:  ۰.۰۳ تا ۴ میلی‌گرم در ۱۰۰ گرم عسل

۲. کمک به جذب بهتر آهن موجود در سایر مواد

همانطور که گفتیم یکی از مهمترین علل کم خونی فقر آهن است. به طور کلی فقر آهن به دو طریق می‌تواند جبران شود.

1. استفاده از مواد غذایی حاوی آهن
2. استفاده از موادی که جذب آهن را افزایش می‌دهد

متاسفانه به دلیل شهری شدن شیوه‌ زندگی، بسیاری از وعده‌های غذایی ما یا فاقد آهن هستند و یا در صورت وجود حاوی میزان کمی از آن هستند که آن هم به طور کامل جذب بدن نمی‌شود.

با این وجود برخی از مواد مانند آسکوربیک اسید یا همان ویتامین C می‌توانند به صورت چشمگیری جذب آهن در بدن را افزایش دهند.

از آنجایی که عسل طبیعی و خام حاوی مقادیری از ویتامین C است در نتیجه می‌تواند به جذب بهتر آهن در بدن کمک کند و در درمان کم خونی موثر واقع شود.

۳. داشتن خاصیت آنتی اکسیدانی

ما پیش‌تر به طور مفصل در مورد آنتی اکسیدان‌ های موجود در عسل صحبت کردیم و گفتیم که عسل طبیعی به علت داشتن آنتی اکسیدان‌های متنوع یک آنتی اکسیدان قوی به شمار می‌رود که می‌تواند با رادیکال‌های آزاد مقابله کند.

به طور کلی یکی از عوامل مهم در تخریب سلول‌های خونی و تشدید کم خونی، استرس‌های اکسیداتیو هستند که به واسه رادیکال‌های آزاد موجود در بدن به وجود می آیند.

این در حالی است که وجود انواع فلاونوئیدها، فنل ها، ویتامین ها، مواد معدنی و آنزیم‌های آنتی اکسیدانی و سایر عوامل در ترکیب عسل باعث شده این محصول خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی قابل توجه‌ای در مقایسه با سایر آنتی اکسیدان های معروف مانند ویتامین E و C داشته باشد.

عسل به طور موثرتری رادیکال های آزاد را خنثی می کند. با توجه به این ویژگی ها، استفاده از عسل به عنوان یک آنتی اکسیدان ممکن است نتایج مفیدتری نسبت به ویتامین E یا C برای جلوگیری از کم خونی داشته باشد.

عسل مناسب برای درمان کم خونی

همانطور که قبلا در مطلب انواع عسل طبیعی بیان کردیم، عسل‌ها بسته به منطقه و گیاهی که زنبور از شهد آن نوشیده است متفاوت هستند و به همین جهت از نظر درمانی نیز تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند.

تحقیقاتی نیز بر روی انواع عسل و تاثیر آن بر روی کم خونی انجام شده است که به طور کلی نشان می‌دهد عسل‌های تیره نسبت به عسل‌های روشن می‌توانند در درمان کم خونی موثر‌تر عمل کنند.

در یک آزمایش از دو گروه موش با وضعیت مشابه استفاده شده است و تنها تفاوت در رژیم غذایی دریافتی دو گروه بود.

یک گروه، رژیم غذایی شامل شیر کامل و عسل تیره دریافت کردند. گروه دیگر رژیمی حاوی شیر کامل و مکمل ساکارز دریافت می‌کردند.

پس از مدتی موش‌هایی که مخلوط شیر و عسل تیره دریافت می‌کردند، میزان هموگلوبین خونشان افزایش یافته بود، در حالی که میزان هموگلوبین موش‌هایی که از مکمل ساکارز در شیرشان استفاده شده بود، به تدریج کاهش یافته بود.

در این آزمایش‌، نشان داده شد که موش‌هایی که مکمل عسل تیره دریافت ‌کردند، توانستند هموگلوبین خود را تقریباً در سطح اولیه حفظ کنند، در حالی که محتوای هموگلوبین موش‌هایی که از مکمل ساکارزتغذیه می‌شدند به سطحی حدود ۳۰ درصد کاهش یافت.

هنگامی که محتوای هموگلوبین خون موش های جوان با رژیم غذایی شیر کامل و ساکارز، کاهش یافت. افزودن عسل تیره به شیر تعدادی از آن‌ها باعث افزایش تدریجی هموگلوبین شد، در حالی که افزودن عسل روشن تاثیر چندانی نداشت.

از این آزمایش نتیجه‌ گرفته می‌شود که عسل تیره می‌تواند در پیشگیری و درمان کم‌خونی تغذیه‌ای در موش‌ها نقش داشته باشد، در حالی که عسل روشن عناصر معدنی خون‌ساز کمتری داشته و در نتیجه کمتر مؤثر است.

با این وجود، برخی از عسل‌های روشن نیز، در درمان کم خونی بسیار مفید هستند. چراکه مقدار ویتامین‌های گفته شده و آهن درون عسل، با توجه به نوع شهد و میزان گرده گل موجود در عسل، متفاوت است.

در ادامه به چند مورد عسل تک گل، هم از نوع تیره و هم روشن، اشاره می‌کنیم که می‌توانند به شما در درمان کم خونی کمک کنند

۱. درمان کم خونی با عسل گزانگبین یا گون

عسل گون اگر چه در بین عسل‌ها به عنوان یک عسل روشن شناخته می‌شود. اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که شهد گیاه گون دارای آهن و همچنین خواص آنتی اکسیدانی قوی است که می‌تواند به درمان کم خونی کمک کند.

البته این را هم باید در نظر داشته که خود گیاه گون گونه‌های بسیار متنوعی دارد که هر کدام از آن‌ها نیز خواص منحصر به فرد خود را دارند. اما به طور کلی می‌توان گفت یکی از عسل‌های مورد استفاده برای کم خونی عسل گون طبیعی است.

۲. درمان کم خونی با عسل یونجه

یکی از درمان‌های کم خونی در طب سنتی استفاده از یونجه است. شاید شما هم شنیده‌ باشید که قدیمی‌ها برای کم خونی همیشه به استفاده از یونجه و یا عرق آن توصیه می‌کردند.

از آنجایی که معمولا خواص گیاهان در شهد آنها نیز یافت می‌شود در نتیجه می‌توان گفت که عسل یونجه نیز می‌توان به درمان کم خونی کمک کند.

یونجه نه تنها سرشار از آهن است بلکه سرشار از ویتامین C ( که می‌تواند جذب آهن را افزایش دهد) نیز هست. به طوری که گفته می‌شود میزان ویتامین C موجود در یونجه ۴ برابر لیموترش است.

از آنجایی که مصرف یونجه به صورت خام و یا عرق یونجه خوشایند بسیاری از افراد نیست. می‌توان از عسل یونجه برای درمان کم خونی سود برد. 

۳. درمان کم خونی با عسل کنار

ما پیش‌تر به طور کامل در مورد خواص عسل کنار صحبت کردیم و گفتیم عسل کنار را می‌توان یکی از خاص‌ترین عسل‌های موجود در ایران دانست.

به طور کلی عسل کنار می‌تواند به تقویت قوای جسمی و جنسی افراد کمک کند و سطح مواد معدنی بدن از جمله آهن را تا حد مطلوبی بالا ببرد.

از آنجایی که عسل کنار نسبت به سایر عسل‌ها طبع سردی دارد. در نتیجه اگر از کم خونی رنج می‌برید و همچنین طبع گرمی هم دارید و از سایر عسل‌ها نمی‌توانید بهره ببرید، پیشنهاد می‌کنیم از عسل کنار استفاده کنید.

عسل طبیعی اصل را با اطمینان از زنبوردار بخرید👇

عسل گون

۷۱۹,۰۰۰ تومان

عسل کوهستان

۸۷۹,۰۰۰ تومان

عسل مرکبات (بهارنارنج)

۶۸۹,۰۰۰ تومان

عسل کنار

۷۳۹,۰۰۰ تومان

ترکیباتی با عسل برای درمان کم خونی

همانطور که در مطلب زنجبیل و عسل و آبلیمو عسل اشاره کردیم. ترکیب عسل با سایر مواد باعث می‌شود که جذب مواد مغذی سایر مواد به شدت افزایش یابد و درست به همین دلیل است که در بسیاری از دارو‌ها از عسل به عنوان پایه استفاده می‌کنند.

پس منطقی است که ترکیب عسل با سایر موادی که سرشار از آهن هستند، می‌تواند یک ترکیب عالی برای جبران فقر آهن باشد.

در زیر به چند ترکیب با عسل برای رفع کم خونی اشاره خواهیم کرد.

۱. موز و عسل

اولین ترکیبی که باید به آن اشاره کنیم ترکیب موز و عسل است. به طور کلی موز سرشار از آهن و اسید فولیک است. که هر دوی این مواد برای درمان کم خونی ناشی از فقر آهن و یا ویتامین‌ها نقش اساسی دارند.

در نتیجه ترکیب موز با عسل می‌تواند باعث جذب بهتر آهن موجود در موز شود و به این ترتیب کمبود آهن را در بدن جبران کند.

از آنجایی که برای بسیاری از بچه‌ها مصرف عسل به تنهایی چندان خوشایند نیست، در نتیجه اگر کودکانی دارید که از کم خونی رنج می‌برند می‌توانید ترکیب عسل و موز را برای آن‌ها تهیه کنید.

طرز تهیه:

از ترکیب موز و عسل در شکل‌های مختلف می‌توان استفاده کرد اما راحترین شکل آن له کردن موز و مخلوط کردن آن با مقداری عسل است.

۲. عسل و کنجد

مصرف ترکیب عسل و کنجد نه تنها باعث تامین آهن مورد نیاز بدن می‌شود بلکه به علت خواص آنتی اکسیدانی که هم در کنجد و هم در عسل وجود دارد از آسیب به سلول‌های خونی جلوگیری می‌کند.

اگر به جدول غذایی کنجد نگاهی بیاندازیم متوجه می‌شویم که کنجد سرشار از آهن و فولات است. به طوری که گفته می‌شود یک چهارم پیمانه کنجد در روز ۳۰ درصد از نیاز آهن ما را به طور کامل تامین می‌کند.

در نتیجه ترکیب کنجد و عسل یک درمان عالی برای کم خونی است. ضمن اینکه شما می‌توانید از ارده نیز به جای کنجد استفاده کنید و ترکیب عسل و ارده را به عنوان صبحانه میل کنید.

طرز تهیه:

کنجدها را به مدت ۳ ساعت در آب بخیسانید. سپس آسیاب کنید تا خمیری شود وعسل را به آن اضافه کنید.

۳. سیاه دانه و عسل

ما پیش‌تر در مورد خواص سیاه دانه و عسل به طور کامل صحبت کرده‌ایم. خواص این ترکیب به قدری زیاد است که آن را یکی از ترکیبات اساسی در طب سنتی می‌دانند.

به طور کلی سیاه دانه سرشار از فولات (B9)، کلسیم، آهن، منیزیم، فسفر، پتاسیم، سدیم، روی، مس، منگنز بوده که همگی برای سنتز هموگلوبین لازم هستند و ترکیب آن با عسل باعث می‌شود این ترکیب یک درمان مفید برای کم خونی باشد.

طرز تهیه:

برای ترکیب معجون سیاه دانه و عسل کافی است این دو ماده را به نسبت ۳ به ۱ ترکیب کنید به طوری که به ازای هر واحد سیاه دانه ۳ واحد عسل به آن اضافه کنید.

برای این کار کافی است سیاه دانه را به صورت نیم کوب در آورید و سپس آن را با عسل ترکیب کنید و هر روز صبح یک قاشق چای‌خوری از آن را به صورت ناشتا مصرف کنید.

توجه داشته باشید که سیاه‌دانه را به محض اینکه به صورت نیم‌کوب در آوردید با عسل مخلوط کنید چرا که سیاه‌دانه نیم‌کوب شده در مجاورت با هوا به سرعت خواص خود را از دست می‌دهد.

۴. آب سبزیجات و عسل

همه ما می‌دانیم که بسیاری از سبزیجات مانند اسفناج، کلم و چغندر و همچنین کلم بروکلی و جعفری سرشار از آهن هستند. در نتیجه ترکیب این سبزیجات با عسل می‌تواند جذب آهن‌ آن‌ها را به مراتب بالا ببرد و به این شیوه به درمان کم خونی کمک کند.

طرز تهیه:

برای تهیه این معجون کافی است یک لیموی تازه را آبگیری کنیم و آن را با عسل و سایر سبزیجات در یک مخلوط کن به خوبی با هم مخلوی کنیم. و سپس میل کنیم.

۵. سرکه سیب و آب لیمو و عسل

ما قبلا در مورد خواص سرکه و عسل به عنوان سکنجبین صحبت کرده‌ایم. سرکه سیب به دلیل داشتن آهن فراوان، یک ماده غذایی مناسب برای درمان کم خونی می‌باشد. بنابراین اگر مشکل گوارشی ندارید، استفاده از آن یک گزینه خوب برای شما است.

طرز تهیه:

عسل طبیعی را با سرکه سیب و آبلیمو مخلوط کرده، سپس به یک فنجان آب ولرم اضافه کنید. (بهتر است این نوشیدنی را صبح‌ها میل کنید.)

۶. بارهنگ و عسل

بارهنگ نیز به دلیل خواص آنتی اکسیدانی که دارد می‌‎تواند یک گزینه عالی برای ترکیب با عسل برای درمان کم خونی باشد. چرا که هر دوی این مواد سرشار از خواص آنتی اکسیدانی هستند و به این ترتیب می‌توانند از بروز آسیب به سلول‌های خونی به وسیله رادیکال‌های آزاد جلوگیری کنند.

طرز تهیه:

یک قاشق غذاخوری عسل را به عنوان شیرین کننده به شربت یا دمنوش بارهنگ اضافه نموده و هرروز آن را میل کنید.

۷. گزنه و عسل

در بیشتر کتاب‌های طب سنتی از گزنه به عنوان یک ماده عالی برای درمان کم خونی نام برده می‌شود. که علت آن هم سرشار بودن این ماده از آهن است.

در نتیجه یکی از بهترین درمان ها برای کم خونی با عسل استفاده از ترکیب گزنه و عسل است چرا که می‌تواند فقر آهن را در افراد به خوبی جبران کند.

طرز تهیه:

یک قاشق غذاخوری عسل را به عنوان شیرین کننده به عرق یا دمنوش گزنه اضافه نموده و هرروز آن را میل کنید.

۸. ژل رویال و عسل

ما در یک مطلب جداگانه به تفصیل در مورد خواص ژل رویال صحبت کرده‌ایم. خواص آنتی اکسیدانی ژل رویال یکی از مهمترین عواملی است که باعث می‌شود از این ماده در درمان بسیاری از بیماری‌ها از جمله سرطان استفاده شود.

در تحقیقی که بر روی ۳۱ نفر و به مدت ۶ هفته انجام شد نتایج نشان داد که مصرف روزانه ۳ گرم ژل رویال می‌تواند تعداد گلبول‌های قرمز را افزایش دهد.

طرز تهیه:

اگر چه می‌توان ژل رویال را به صورت خام مصرف کرد و اتفاقا این شیوه بهترین شیوه مصرف آن است اما اگر شما هم از جمله افرادی هستید که به علت طعم ناخوشایند ژل رویال نمی‌توانید از آن به صورت خام استفاده کنید می‌توانید از ترکیب ۱ تا ۲ درصد ژل رویال با عسل استفاده کنید.

به عنوان مثال می‌توانید ۱۰ تا ۲۰ گرم ژل رویال را در ۱ کیلوگرم عسل طبیعی به خوبی مخلوط کنید و از آن استفاده کنید.

تحت چه شرایطی روش‌های درمان کم خونی با عسل ، موثر واقع می‌شوند؟

اگر شما نیز، برخی از علائم کم خونی گفته شده در این مقاله را در خود احساس می‌کنید، بهتر است ابتدا به دکتر مراجعه کرده تا از شدت و نوع کم خونی خود مطلع شوید.

لازم است بدانید، اگرچه خواص عسل در درمان کم خونی موثر است، اما این روش‌ها برای هر نوع کم خونی و هر میزان کم خونی، کار ساز نیست.

از این رو، لازم است تحت نظر پزشک باشید و در صورت لزوم به همراه این روش‌ها، دارو نیز مصرف کنید. همچنین، تمامی روش‌های درمان کم خونی با عسل گفته شده در این مقاله، در صورت رعایت اصول زیر، می‌توانند برای شما مفید باشند:

1. در صورتی که از آب داغ در ترکیب استفاده می‌شود، برای اضافه کردن عسل، باید دمای ترکیب پایین‌تر از ۶۰ درجه سانتی گراد باشد. در غیر این صورت، بخش زیادی از خواص عسل از بین می‌رود.
2. باید به طور منظم و روزانه از ترکیب ساخته شده استفاده کنید تا اثر آن را بتوانید پس از گذشت چند هفته در خود مشاهده کنید.
3. از مصرف بیش از اندازه موارد پیشنهاد شده، امتناع کنید. ۲-۳ بار مصرف در روز، کافی است.اگرچه تمامی این دستورالعمل‌ها، سالم و بی خطر هستند، اما در صورت بروز هرگونه حساسیت یا مشکل، از مصرف مجدد ترکیب خودداری کرده و در صورت لزوم به پزشک مراجعه کنید.
4. تمامی روش های درمان کم خونی با عسل، تنها در صورتی می‌توانند موثر واقع شوند که، از عسل طبیعی و خالص استفاده شود

ممنون می‌شویم اگر شما هم تجربه‌ای از استفاده عسل برای درمان کم خونی دارید با ما و دیگر دوستان زیر این مطلب به اشتراک بگذارید.