اینستاگرام روستایی
آذر
گل قند چیست؟ ۶ مورد از خواص گل قند و طرز تهیه و مصرف
گل قند که به آن گل انگبین هم می‌گویند یکی از داروهای مهم طب سنتی در ایران، هند، پاکستان و افغانستان است. خواص گل قند از دیرباز مورد توجه انسان بوده است به طوری که در منابع مختلف استفاده از گلقند را به ۹۰۰ سال پیش از میلاد مسیح، یعنی در حدود ۳۰۰۰ سال پیش ذکر کرده‌اند.
ما پیشتر هم در مورد خواص دو ترکیب مهم دیگر در طب سنتی یعنی ترکیب سیاه دانه و عسل و همچنین سکنجبین مطالب جداگانه‌ای نوشته‌ایم در این مطلب قصد داریم تا به خاطر اهمیت و خواص معجون گل قند به سوالات زیر پاسخ دهیم.
گل قند چیست؟
گلقند یا همان مربای گل رز به ترکیب شکر یا عسل با گل رز گفته می‌شود. در ایران این ترکیب معمولا با گل محمدی که یکی از گونه‌های گل رز است درست می‌شود و به همین دلیل در بعضی از نقاط کشور به آن مربای گل محمدی هم گفته می‌شود.
اگر چه ترکیب گل قند را با هر نوع گل رزی می‌توان تهیه کرد، اما نکته‌ی مهمی که باید به آن توجه شود این است که گل رز انتخابی حتما باید خوراکی باشد، به این معنی که نباید از گل‌های رز زینتی که در فرآیند تولید آنها از انواع سموم و حشره کش‌ها استفاده شده است برای درست کردن گلقند استفاده شود.
پیشینه این ترکیب را به پارس و هند مربوط می‌دانند اما در حال حاضر استفاده از این معجون در هند و پاکستان نسبت به ایران بسیار مرسوم‌تر است و به همین دلیل گلقند در سراسر دنیا به عنوان یک مربای هندی شناخته می‌شود.
طرز تهیه گل قند
به طور کلی گلقند به دو نوع گل قند شکری و گل قند عسلی تقسیم بندی می‌شود. گل قند شکری معمولا به عنوان یک مربا مورد استفاده قرار می‌گیرد و معجون گل قند عسلی که در برخی منابع به آن گل قند خیراندیش هم گفته می‌شود به عنوان یک دارو در طب سنتی مورد استفاده است.
همانطور که گفتیم گل مورد استفاده در گل قند نیز می‌تواند هر گونه‌ی خوراکی از گل رز باشد. اما معمولا از گل محمدی برای درست کردن این نوع مربا استفاده می‌شود.
نکته‌ی مهم در مورد درست کردن گلقند این است که برخلاف دیگر مربا‌ها که با حرارت مستقیم تهیه می‌شود، روند درست شدن گلقند به خاطر لطافت گل برگهای آن، در برابر آفتاب و طی چند روز انجام می‌شود چرا که حرارت مستقیم می‌تواند خواص گل را از بین ببرد. به همین دلیل است که معمولا به آن گل قند آفتابی می‌گویند.
همچنین برای درست کردن ترکیب گل قند، هم می‌توان از گلبرگهای تازه گل محمدی استفاده کرد و هم از گلبرگهای خشک آن در فصولی که گلبرگ تازه وجود ندارد استفاده کرد.
طرز تهیه گل قند با عسل
همانطور که گفتیم گلقند تهیه شده با عسل یا همان گل قند خیراندیش (این نوع گل قند معمولا توسط حکیم خیراندیش توصیه می‌شود) معمولا فواید سلامتی بسیاری دارد که در طب سنتی ایران و هند مورد توجه است. در زیر طرز تهیه آن را به شما آموزش می‌دهیم.
✔ دقت داشته باشید که اگر قصد خرید عسل برای درست کردن گل قند و سایر داروهای طب سنتی را دارید. حتما آن را از یک فروشنده و یا زنبوردار معتمد خریداری کنید. چرا که عسل‌ها تقلبی می‌توانند در طولانی مدت سلامتی شما را به خطر بیندازد.
مواد لازم برای گلقند عسلی
- ۱۰۰ گرم گل برگ گل محمدی تازه
- ۱۰۰ گرم عسل طبیعی
- هل و مغز گردو (دلخواه)
طرز تهیه
قبل از هر چیز باید گلبرگهای گل محمدی را در یک کاسه آب و مقداری نمک خیساند و سپس آن را به خوبی شستشو دهید تا هر گونه آلودگی از آن پاک شود.
سپس باید گلبرگها را در یک پارچه تمیز قرار دهید تا رطوبت آن کاملا جذب شود و کاملا خشک شوند.
حالا می‌توانید گلبرگها را به وسیله میکسر و یا با صورت دستی خرد کنید. البته می‌توانید گلبرگها را به صورت سالم نیز مورد استفاده قرار دهید. اما پیشنهاد ما این است که گلبرگها را به وسیله چاقو به چند قسمت تقسیم کنید.
سپس به نسبت یک به یک، یعنی به ازای هر ۱۰۰ گرم گلبرگ گل محمدی ۱۰۰ گرم عسل به آن اضافه کنید و درون یک شیشه تمیز قرار دهید و خوب مخلوط کنید.
اگر دوست دارید می‌توانید چند دانه هل و همچنین مغز گردو تکه شده نیز به آن اضافه کنید.
گل قند شما آماده است. اما برای اینکه عطر گل محمدی بیرون بیاید و اصطلاحا مربای گل محمدی شما جا بیفتد و قوام بگیرد، باید ۱۵ تا ۲۰ روز آن را در جلو نور خورشد قرار دهید تا آماده شود.
فقط به یاد داشته باشید که طی این ۲۰ روز یک روز در میان باید این ترکیب را با یک قاشق تمیز با هم مخلوط کنید. بعد از ۲۰ روز معجون گل قند شما آمده مصرف است. اگر احساس می‌کنید هنوز ترکیب شما آماده نشده است می‌تواند ۱۰ روز دیگر آن را جلو نور خورشید قرار دهید.
طرز تهیه معجون گل قند خانگی با شکر
همانطور که گفتیم ترکیب گلقند را می‌توان با شکر هم درست کرد که اتفاقا در سراسر دنیا این روش مرسوم‌تر است، و افراد برای درست کردن مربای گل رز از این روش استفاده می‌کنند.
مواد لازم برای گلقند شکری
- ۱۰۰ گرم گلبرگ تازه گل محمدی
- ۶ قاشق غذاخوری شکر (سفید یا قهوه‌ای)
- هل و مغز گردو (دلخواه)
طرز تهیه
طرز تهیه گلقند شکری نیز مانند گل قند عسلی است و تمام مراحل تا اضافه کردن شکر به همان شکل است.
تنها کافی است پس از خرد کردن گلبرگهای گل، آنها را به صورت لایه لایه با شکر درون یک ظرف شیشه‌ای تمیز بریزید و آن را به مدت ۲۰ تا ۲۵ روز جلو نور خورشید قرار دهید.
دقت کنید که درست مانند گلقند عسلی باید یک روز در میان این مخلوط را هم بزنید تا مربای شما بعد از ۲۵ روز آماده شود.
طرز تهیه گل قند خانگی با گل خشک
یکی از مشکلاتی که برای درست کردن گل قند وجود دارد این است که گلبرگهای تازه گل محمدی یا انواع دیگر گل رز همیشه در دسترس نیست. اما خبر خوب این است که معجون گلقند را می‌توان با گلبرگها خشک نیز درست کرد.
برای این منظور تنها کافی است تا به جای گلبرگ تازه از گلبرگهای خشک استفاده کرد.
این گلبرگها را نیز می‌توان به وسیله هاون کوبید و آن را با عسل و شکر مخلوط کرد. نکته‌ی مهم این است که برای مخلوط شکر و گلبرگهای خشک باید به آن مقداری گلاب هم اضافه کرد تا حالت خمیر مانند به خود بگیرد و بعد آن را جلو نور خورشید قرار دهید.
خواص گل قند برای سلامتی
همانطور که گفتیم خواص گل قند از دیرباز مورد توجه انسان بوده است و در فرهنگ‌های مختلف از آن به عنوان یک داروی کاربردی برای درمان برخی از مشکلات و بیماری ها استفاده می‌کرده‌اند. در زیر به برخی از فواید گل قند در طب سنتی ایران و هند اشاره خواهیم کرد.
۱. غنی از مواد مغذی
ما قبلا در مورد خواص عسل و ترکیبات آن صحبت کرده‌ایم. اما در مورد گلبرگ های گل محمدی باید بگویم که ۸۰ تا ۹۰ درصد آن را آب تشکیل می‌دهد.
از طرفی گلبرگ های گل سرخ منبع عالی از ویتامین C، ویتامین E است که باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود. همچنین گل رز سرشار از کاروتن، کلسیم، منیزیم و مس است.
همچنین گلبرگ های گل محمدی سرشار از آنتی اکسیدان‌های مفید مانند فنول‌ها و فلاونوئید ها است که فواید سلامتی ویژه‌ای برای بدن ما دارد.
۲. بهبود و درمان یبوست و مشکلات گوارشی
یکی از خواص ویژه گل قند، استفاده از آن برای درمان یبوست است. به طور کلی گلقند باعث نرم شدن مدفوع می‌شود چرا که قند موجود در آن به کشیدن مایعات از روده کمک می‌کند و باعث نرم شدن مدفوع و دفع آسان تر آن می‌شود.
در نتیجه همواره به کسانی که مشکل یبوست دارند به ویژه کسانی که در دوران بارداری به یبوست مبتلا می‌شوند توصیه می‌شود که از گل قند عسلی استفاده کنند.
گلقند برای زنان باردار بی‌خطر است، کافی است نصف قاشق چایخوری گل قند را در یک لیوان شیر گرم حل کنند و قبل از خواب برای درمان یبوست میل کنند.
ترکیب گلقند همچنین به درمان اسیدیته و سوزش سر دل کمک می‌کند. در طب سنتی هند مصرف نصف قاشق جایخوری از این ترکیب در بین وعده‌های غذایی برای غلبه بر مشکلات شدید اسیدیته در بیماران تجویز می‌شود.
۳. یک جوان کننده طبیعی
یکی دیگر از فواید گل قند، نقش موثر آن بر روی پوست است. معجون گل قند سرشار از آنتی اکسیدان است و به سم زدایی از بدن کمک می‌کند.
مصرف مربای گل محمدی به حفظ سلامت و درخشندگی پوست کمک می‌کند و باعث جوان شدن پوست می‌شود و از آن در برابر انواع آلودگی محافظت می‌کند.
همچنین مصرف گلقند باعث بهبود جوش‌ها و آکنه‌های پوستی می‌شود.
۴. بهبود مشکلات قاعدگی
شواهد نشان می‌دهد که گل قند خونریزی‌های شدید قاعدگی، ترشحات سفید رنگ و سایر اختلالات قاعدگی در زنان را بهبود می‌بخشد.
این ترکیب باعث شل شدن ماهیچه‌های تناسلی در زنان می‌شود و به غلبه بر دردهای قاعدگی در این دوران کمک می‌کند.
عسل طبیعی اصل را با اطمینان از زنبوردار بخرید👇
۵. خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهاب
ما پیشتر در مورد آنتی اکسیدان های عسل صحبت کردیم و گفتیم که این آنتی اکسیدان ها چه خواصی برای بدن ما دارند. گلقند علاوه بر این که خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی عسل را در خود دارد از خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی گل رز نیز بهره می‌برد.
فیتوکمیکال های موجود در گلبرگ های رز دارای خواص آنتی اکسیدانی قوی هستند که کاربردهای درمانی مختلفی دارند.
کوئرستین و کامفرول از آنتی اکسیدان‌های قوی شناخته شده در گلبرگ های رز هستند که به از بین بردن رادیکال‌های آزاد کمک می‌کنند و از سلول‌های بدن در برابر آسیب محافظت می‌کنند.
همچنین گلبرگ های رز خواص ضد التهابی دارند که به کاهش التهاب پوست و روماتیسم مفصلی کمک می‌کنند.
۶. خواص ضد میکروبی گلقند
گلبرگ های گل رز طیف وسیعی از خواص ضد میکروبی را نشان می‌دهند. اسانس و عصاره‌ی گل رز از رشد باکتری ها جلوگیری می‌کنند. مطالعات آزمایشگاهی خواص ضد باکتریایی اسانس گل رز را روی طیف وسیعی از باکتری ها تایید کرده است.
به همین خاطر است که از گلاب به طور سنتی در درمان بسیاری از ناراحتی‌ها و عفونت‌های دستگاه گوارش استفاده می‌شده است.
اعتقاد بر این است که سیترونلال، ژرانیول و نرول موجود در اسانس گل رز خواص ضد باکتریایی دارند و به همین دلیل بسیاری از شرکت‌های آرایشی از روغن گل رز در لوسین‌های ضدعفونی کننده استفاده می‌کنند.
طریقه مصرف گلقند
از گل قند عسلی و شکری می‌توان به شیوه‌های مختلفی یا به صورت مستقیم و یا همراه با مواد دیگر استفاده کرد.
- ترکیب گل قند و شیر گرم در انتهای شب و قبل از خواب برای درمان یبوست بسیار مناسب است
- برای مشکلات گوارشی می‌توان از شربت گل قند یعنی ترکیب گلقند با آب استفاده کرد
- همچنین از گل قند می‌توان در بسیاری از ترکیبات مثل انواع بستنی و دسر و … استفاده کرد.
مصرف یک قاشق چایخوری گل قند در روز برای همه افراد بی خطر است.
عوارض احتمالی گل قند
اگر چه استفاده از گلقند معمولا بی خطر است و همه افراد می‌توانند از آن استفاده کنند. اما مانند هر ماده طبیعی ممکن است برای بعضی از افراد ایجاد حساسیت کند که در صورت مشاهده آن باید فورا مصرف آن را قطع کنند.
افراد زیر نباید از گلقند استفاده کنند مگر تحت نظارت پزشک
- افراد دارای مشکلات تنفسی نظیر آسم و..
- افرادی که به تازگی جراحی کرده‌اند
- افرادی که از داروهای یبوست استفاده می‌کنند
- کودکان زیر ۲ سال
اگر شما هم تجربه‌ای از استفاده و یا درست کردن گلقند دارید ممنون می‌شویم با ما و دیگر دوستان به اشتراک بگذارید.
چرا گل قند من تلخ شده
احتمالا میزان گلی که استفاده کردید به نسبت شکر یا عسل زیاد بوده
سلام وقت بخیر برای افراد دیابتی منع مصرف دارد؟
سلام وقت شما هم بخیر. کلا افراد دیابتی برای مصرف هر ماده قندی باید با احتیاط عمل کنند. عسل هم می‌تواند مانند قند و شکر قند خون را بالا ببرد. و صرفا باید جایگزین قند مجاز روزانه شود.
جالبه در طب سنتی این دارو بعنوان یک ضد بلغم شناخته شده و شما به هر فرعی از فروعات دارو اشاره کردید الا این نکته.
مطلب در کل خوب بود ممنون
سلام
من افغانستانی هستم.تقریباً ۲۰ سال پیش مادرم گلقند شکری درست کرده بود،در کوزه سفالی
از اون موقع تا حالا ۲۰ سال گذشته ولی هنوز تعم و مزه گلقند شکری را فراموش نکردم.
کسانی که تا حالا گلقند گل محمدی نخوردند حتماً امتحان کنید،متمعاً باشید پشیمون نمیشید.
سلام آیا گل قند لاغر میکنه افراد لاغر اگر هر روز استفاده کنند مشکلی نداره
باسلام. تشکر از پست خوبتان
بنده گل برگهای گل محمدی را می شویم تا گردو خاک آن بر طرف شود سپس گلبرگها را در سینی بزرگی میریزم. ویک لیوان شکر روی آن می پاشم و شرو ع می کنم آن را با دستهایم ورز می دهم بعد از چند دقیقه که شکر ها جذب شد مجددا یک لیوان دیگر شکر. روی آن می پاشم و به ورز دادن ادامه می هم و بار سوم هم تکرار می شود بگونه ای که گلها مانند خمیر می شوند آنگاه آنرا داخل شیشه می ریزم و بمدت بیست روز جلو آفتاب می گذارم و هر چند روز یکبار موادرا هم میزنم تا گلبرگها با شیره ته نشین شده آغشته شود. بعدا هرگاه هوس مربای گل هم بکنم به مقدار دلخواه از آن برمی دارم و داخل ظرف دیگری می ریزم بامقدارنصف لیوان آب جوش سپس می گزارم یک ربع بجوشد. حالا یک مربای گل داریم. در ضمن در فصول دیگر می توانید از گلبرگهای خشک برای گل قند با روش فوق استفاده کرد.
موفق باشید.
سلام
بنده هم به همین شیوه گلقند را درست کردم ولی به تلخی میزنه. چکار باید بکنم؟
مادربزرگ من گل قند درست می کرد. البته من اسمش رو الان متوجه شدم. برگ گل محمدی و شکر رو مخلوط می کرد می گذاشت روی پشت بوم زیر نور آفتاب. انقدر خوب میشد که حد نداشت. بعضی وقتا یاد اون موقع میوفتم که چقدر خوش عطر و طعم بود. یادم باشه سال دیگه وقتی فصل گل محمدی شد درست کنم.
عسل چهل گیاه و گشنیز طعم و عطر خوبی داشت و خیلی خوب بسته بندی شده بود و سریع هم ارسال شد، ممنونم از خوش قولی تون، اما برگ از آزمایشی نداشت که اصل بودن عسل ها را تایید کنه.
سلام خانم شعبانزاده عزیز وقت بخیر
ما زیر هر محصول برگه آزمایش اون رو هم داخل سایت قرار داده‌ایم. و شما می‌توانید اون رو ببینید. اما اگر در قسمت توضیحات سفارشتون قید کرده بودید که برگه آزمایش فیزیکی میخواید اون رو هم براتون ارسال می‌کردیم.
در ضمن خام شعبانزاده اگر نظرتون رو زیر محصولاتی که خریدید یعنی عسل گشنیز و یا عسل چهل گیاه ثبت کنید برای خرید بعدیتون ۱۰ درصد تخفیف تا سقف ۱۰۰ هزارتومن بهتون هدیه داده میشه.