یکی از سوالات پرتکرار و مهمی که بیماران مبتلا به سلیاک و دیگر افراد حساس به گلوتن هنگام خرید عسل با آن مواجه هستند این است که بالاخره عسل گلوتن دارد یا خیر؟
این سوال و پاسخ به آن از این رو مهم است که این افراد بعد از خوردن مواد حاوی گلوتن ممکن است دچار مشکلات جدی اعم از مشکلات پوستی، مشکلات گوارشی و … شوند، به همین دلیل این افراد قبل از مصرف هر ماده غذایی از جمله عسل باید این سوال را از خود پرسند که این ماده حاوی گلوتن است یا نه؟
آیا عسل گلوتن دارد؟
اگر بخواهیم یک جواب ساده و سرراست به این سوال بدهیم باید بگوییم که خیر عسل به طور طبیعی و خام فاقد گلوتن است.
دقت داشته باشید که گفتیم به طور طبیعی و خام، به این معنا که اگر چه عسل به خودی خود فاقد گلوتن است اما در بعضی مورد ممکن است در معرض آلودگی گلوتن قرار بگیرد، که در زیر به دو مورد از آنها اشاره خواهیم کرد.
هنگام بسته بندی: یکی از مواردی که ممکن است عسل به گلوتن آلوده شود، هنگام بسته بندی در کارخانهها است. اگر شما هم از جمله افرادی هستید که از عسلهای شرکتی استفاده میکنید باید به این نکته توجه داشته باشد که اگر کارخانه بستهبندی از دستگاههای بستهبندی یکسانی برای محصولات خود و عسل استفاده میکند. ممکن است عسل نیز به گلوتن آلوده شود.
در کشور های توسعه یافته معمولا از خطهای بستهبندی جداگانهای برای بستهبندی محصولات حاوی گلوتن و غیر گلوتنی استفاده میکنند. اما قطعا در بعضی از کارخانهها این مورد رعایت نمیشود.
طعمدار کردن عسل: یکی دیگر از مواردی که ممکن است باعث آلودگی عسل به گلوتن شود استفاده از طعم دهندههای گلوتنی برای طعمدار کردن عسل است. اگر از عسلهای طعمدار شده استفاده میکنید باید دقت داشته باشید که طعم دهنده نیز فاقد گلوتن باشد.
آیا موم عسل گلوتن دارد؟
تا اینجای کار فهمیدم که عسل فاقد گلوتن است. اما یکی دیگر از سوالات افراد حساس به گلوتن این است که آیا موم زنبور هم فاقد گلوتن است؟
به طور کلی موم زنبور هم درست مانند عسل فاقد گلوتن است. این ماده از دو ماده موم زنبور عسل و بره موم تشکیل شده است. موم زنبور عسل از اسیدهای چرب مانند اسید پالمیتیک و اسید اولئیک تشکیل شده است، در حالی که بره موم موجود در لانه زنبور حاوی پروتئین است، اما هیچ یک از این پروتئینها حاوی گلوتن نیستند.
پس افراد حساس به گلوتن موم زنبور را هم میتوانند با خیال راحت مصرف کنند.
چه موادی حاوی گلوتن هستند
به طور کلی هیچ یک از محصولات زنبور عسل مانند عسل، ژل رویال، بره موم و گرده گل به طور طبیعی حاوی گلوتن نیستند اما چه موادی هستند که افراد حساس به گلوتن باید از خوردن آنها پرهیز کنند؟
گلوتن پروتئنی است که در گندم، جو و چاودار یافت میشود. در نتیجه هر محصولی که از این مواد به صورت مستقیم یا غیرمستقیم استخراج شود میتواند حاوی گلوتن باشد. در زیر به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد.
- غلات: گندم کامل، چاودار، چاودم، سبوس گندم، جو، بلغور، جوانه گندم و …
- محصولات فرآوری شده بر پایه غلات: ماکارونی، نودل، کوکی، کراکر، آرد سوخاری، شیرینیها و …
- سایر غذاها و نوشیدنیها مانند: سسهای مخصوص سالاد، بعضی از ادویهها، مالت جو، سس سویا و نوشیدنیهای الکلی.
غذاهای فاقد گلوتن
بسیاری از غذاها مانند گوشت، ماهی، میوه ها، سبزیجات، برنج و سیب زمینی و همچنین عسل، بدون افزودنی یا برخی چاشنی ها، به طور طبیعی فاقد گلوتن هستند. آرد تهیه شده از غذاهای بدون گلوتن، مانند سیب زمینی، برنج، ذرت، سویا، آجیل، کاساوا، آمارانت، کینوا، گندم سیاه یا لوبیا برای خوردن بی خطر هستند.(+)
دقت داشته باشید که اگر چه بسیاری از مواد غذایی حاوی گلوتن نیستند اما همانطور که در مورد عسل هم گفتیم اگر در کارخانههایی بسته بندی شده باشند که خط مواد گلوتنی از غیر گلوتنی مجزا نباشد ممکن است به گلوتن آلوده شوند.
در نتیجه از آنجایی که مصرف گلوتن برای افراد حساس به آن میتواند خطر آفرین باشد حتما قبل از مصرف این مواد از غیرگلوتنی بودن آن مطمئن شوید.